| History | ||
The Conversion of ‘mohan’ (a normal man) into a ‘mahatma’ (the saint), only happens at kathiawad (Saurashtra in India), a place full of spirituality and fascinating history of its saints with there unlimited noble works for human beings as well creatures. Many saints have served the peoples of kathiawad. Lord Krishna, who has established his throne in this sacred place. “Girnar”- a sacred mountain of saurashtra has born numerous powerful saints to the world. SATADHAR- as the name suggests SAT and ADHAR. SAT means truth and ADHAR means shelter or support, thus support of truth in life brings tremendous positive energy in human being. Satadhar is a place full of spiritual atmosphere and peaceful fxeelings. Here twenty four hour, service of devotees is going on and on. Any person, coming here with his/her problems or tensions feels free and enjoys the calm environment of this place, blessed by saint AAPAGIGA. Saint AAPAGIGA had established and stayed here, at Satadhar, around 1800. AAPAGIGA came here for the helping the human being selflessly and his love towards cows. He always helped and still his soul is helping millions of devotees around the world. This place was established by great Saint Apa Giga before around 200 years. The story goes like that when there was no food available for the people staying in this area due to almost no rains continuously for around three years, Saint Aapagiga supplied free food to all the people visiting Satadhar. This holy deed of serving food to all poor and needy people still continues today, even after around 200 years. The people visit this holy place of Satadhar to pray at the sacred Samadhi of Saint Aapagiga, who had taken Samadhi inside the ground at this place in the nineteenth century. Today Satadhar is developing NGO which works towards helping, preserving and developing the original form of Hindu Culture. Its goal is to work for the society at large. SATADHAR is a spiritual and social organization with ancient history. As a part of Hinduism, the NGO believes that both Social life and power of truthness should be developed its intended form. The personal belongings of saint are also preserved at the ashram and are available to all the visitors for view. There is an ancient swayambhoo temple of Lord Shiva, just opposite to the famous samadhi of this great saint. The story goes like that Lord Shiva was very much pleased withthe social services provided by saint Apa Giga to all poor and needy people and that is why he decided to stay at this holy place in this temple forever. It is extremely convenient to visit town of Satadhar while on your way to famous forest of Gir near the city of Junagadh. All the visitors make halt here at Satadhar for taking some rest and to pray here at the holy samadhi of saint Apa Giga. All the visitors visiting Satadhar are offered free lunch by the ashram management. This practice has been continued since last so many years without a break of a single day. The saints who has been the successor of saint AAPAGIGA has made many initiative for happiness of society and also lived in most simplified manners, there was no buruecrcy at all which forced anyone to work, it a place having fully devoted sadhus and volunteers who are always eagar to worship and be prepared to serve the people. Satadhar is also well known for its silent and calm atmosphere, there will be nobody who feels dis-comfort here. Satadhar contributes to the peace and harmony for and by the society under the blessing of saint AAPAGIGA, currently Shri Jivrajbapu and Shri Vijaybapu is serving the very true purpose of the NGO for society, SATADHAR. This site is a dedication to the devotees worldwide, who due to somehow not able to come here. The information on the Satadhar with details of its philosophy, activities, festivals and worldwide network. | ||
| ||
આપા ગીગાનું સતાધાર
વીરપુર અને પરબની જગ્યા જેવી સેવા ધર્મનો સંદેશો ફેલાવતી સોરઠની શોભા છે આપા ગીગા ભગતનું સતાધાર.
જૂનાગઢથી ૫૬ કિલોમીટર રોડ રસ્તે છે. તેમજ જૂનાગઢ દેલવાડાના રેલ્વેમાર્ગથી સતાધાર જવાય છે. એસ.ટી. બસની સેવા દર કલાકે મળે છે. રોડ માર્ગથી જતા રસ્તામાં બીલખા પાસે ચેલૈયાનો ખાંડણીયો અને શેઠ સગાળશાની પ્રસિદ્ધ જગ્યાના દર્શન થઈ શકે છે. અહીં બાજુમાંજ દક્ષિણામુર્તિ પૂજ્ય શ્રીમદ્ આચાર્ય નથુરામ શર્માનો આનંદાશ્રમ છે. એસ. ટી. બસ આ બંને જગ્યાએ તથા સતાધારના મંદિર પાસેજ ઉભી રહે છે.
જુની હકીકત મુજબ કાઠિયાવાડના કાઠીકુળના સંતાનો સૂરજને ઈષ્ટદેવ માને છે. પાંચાળમાં સૂરજદેવળની સ્થાપના થયા પછી તેમના સમર્થ સંતોમાં આપા જાદર ભગત થઈ ગયા તેમના શિષ્ય દાના ભગત હતા. ચલાળામાં ઈ. સ. ૧૭૮૪ થી ૧૮૭૮ના સમય કાળમાં દાના ભગતે આશ્રમ સ્થાપેલ. ગાયોની સેવા કરતા અને આપદકાળે આશ્રમમાં અભ્યાગતોને તે આશરો આપતા.
ઇષ્ટદેવના ધ્યાનમાં મગ્ન રહેતા આપા દાના પાસે એક દિ‘ પુત્ર ગીગાને લઈ માતા લાખુ આ આશ્રમમાં આવ્યા, તે પુત્ર સાથે જગ્યામાં રહી સેવાનું કામ કરતા હતા. એક સમયે બાળક ગીગાના ભવિષ્યને જોઈ દાના મહારાજે માતા લાખુને કહ્યું કે તારો બાળપુત્ર પ્રગટ પીર થશે અને લોકોમાં પૂજાશે.
ગીગાની કિશોરવયમાં માતા લાખુનો સ્વર્ગવાસ થયો. માતાનું એક મોહબંધન હતું તે પણ ગયું. હવે ભલી જગ્યા અને ભલા આપા દાના, આશ્રમની ગાયોની સેવા કરતા, છાણાનાં સુંડલા ઉપાડતા અને સતત ઈશ્વરનું રટણ કરતાં ગીગા ઉપર આપા દાના એક દિવસ પ્રસન્ન થયા. ગીગાને માથે પંજો મારી પટ્ટ શિષ્ય બનાવ્યા. તે ગીગા ભગત આજીવન ગૌસેવા સંત સેવા કરી ગીગેવ પીર કહેવાયા.
પટ્ટ શિષ્ય બનાવ્યા પછી દાના મહારાજે આશિષ આપી અને આશ્રમની જગ્યામાંથી જુદા કરી ગીગાને આજ્ઞા આપી કે જે જગ્યાએ ચુલાના અગ્નિમાંથી લોબાનની ભભક ઉઠે ત્યાં ગાદીની સ્થાપના કરજે.
આપા દાનાએ આશ્રમની અડધી ગાયો આપી તે ગાયો સાથે ચલાળાની ફુલવાડીમાં થોડા સમય રહી ગીગા ભગતે ગામ છોડ્યું.
ઘણા ગામોમાં પરિભ્રમણ કરતા કરતા ગીરમાં આંબાઆરે આવ્યા. જ્યાં આંબાજર નદીના નીર વહેતા હતા. ચોગદરમ ગીરીમાળાઓમાં સાવજોના વાસ વચ્ચે મોરલાના ગહેકાટ થતા હતા. કુદરતના ખોળે અખુટ પાણી અને લીલીકુંજ વનરાઈ જોઈ; આપા ગીગાનું મન પ્રસન્ન થઈ ગયું. ગાયોને નીરાંતવા ચરવા મુકી ચુલાનો અગ્નિ ચેતાવ્યો, તેમાં લોબાનની ભભક ઉઠતા ગુરૂની – આજ્ઞાની યાદ આવી‘ ને આપાગીગાનો આત્મા રાજી થયો. દાના ગુરૂની આજ્ઞાએ આ ધરતીને માનો ખોળો ગણી આંબાજર નદીને કાંઠે ગીગા ભગતે ઝુંપડી બાંધી. અહીં વિક્રમ સંવત ૧૮૬૫માં ગાદીની સ્થાપના કરી ધરમની ધજા ફરકાવી. આ સ્થાન સતાધારના નામે પ્રખ્યાત બન્યું.
આપા ગીગાએ શરૂ કરેલ અન્નક્ષેત્ર અને અભ્યાગતોનો આદર સત્કાર આજે પણ ગીગેવપીરની આ સંસ્થા સતાધારને આંગણે થાય છે. વિક્રમ સંવત ૧૯૨૬માં આપા ગીગાએ સમાધ લીધી છે. આ સમાધી સ્થાનકે માનતા પુરી કરવા અને ગાદીના દર્શન કરવા અસંખ્ય ભાવિકો શ્રદ્ધાથી અહીં આવે છે. આ સંસ્થાના અન્નક્ષેત્રમાં ભોજન પ્રસાદ લ્યે છે. સતાધારનાં આ સમાધી મંદિરે આરતી દર્શન સમયે શ્રદ્ધાળુ ભાવિકોની ભીડ થાય છે.
આપા ગીગાના અનુકરણે કરમણ નામના ભક્ત થયા. તેમણે વિક્રમ સંવત ૧૯૩૩માં આપા ગીગાની સમાધી ઉપર દેવળ બનાવ્યું. તેઓ મહા સમર્થ હતા, કહેવત છે કે કરમણ ‘ત્રુઠ્યા આપે દિકરા, રૂઠ્યા ખોવે રાજ‘ આ સમર્થ સંતોની પરંપરાએ રામ ભગત અને હરિ ભગત થયા. ત્યાર પછી લક્ષ્મણ ભગત જે ૩૨ વર્ષ મહંત રહ્યાં, અને જગ્યાને આબાદ કરી તેમના પછી શામજી બાપુ થયા. તેઓ ૩૧ વર્ષ મહંત પદે રહ્યા. તેમના સમય કાળમાં સતાધાર ખૂબજ પ્રસિદ્ધ થયું.
આ બધા સંતોની સમાધીઓ આપા ગીગાના મુખ્ય સમાધી મંદિર પાસે ઓટા ઉપર છે. સામેજ કોઠારમાં પ્રાચીન ઘડાઈના નમુનારૂપ વાસણો જોવા જેવા છે. સતાધારની જગ્યા પાસે વહેતી આંબાજર નદીના ઉપર સુંદર લક્ષ્મણ ઘાટ, બગીચો તથા કુંડ છે. આંબાઆરા પાસે ગૌમુખમાંથી શિવલીંગ ઉપર પાણીનો પ્રવાહ વહે છે. સતાધારથી કનકાઈ, બાણેજ અને તુલસીશ્યામ જવાય છે.
સોરઠ ધરા સોહમણી, આંબાજરના નીર;
ધજા ફરકે ધરમની, પ્રગટ ગીગેવ પીર.
જૂનાગઢથી ૫૬ કિલોમીટર રોડ રસ્તે છે. તેમજ જૂનાગઢ દેલવાડાના રેલ્વેમાર્ગથી સતાધાર જવાય છે. એસ.ટી. બસની સેવા દર કલાકે મળે છે. રોડ માર્ગથી જતા રસ્તામાં બીલખા પાસે ચેલૈયાનો ખાંડણીયો અને શેઠ સગાળશાની પ્રસિદ્ધ જગ્યાના દર્શન થઈ શકે છે. અહીં બાજુમાંજ દક્ષિણામુર્તિ પૂજ્ય શ્રીમદ્ આચાર્ય નથુરામ શર્માનો આનંદાશ્રમ છે. એસ. ટી. બસ આ બંને જગ્યાએ તથા સતાધારના મંદિર પાસેજ ઉભી રહે છે.
જુની હકીકત મુજબ કાઠિયાવાડના કાઠીકુળના સંતાનો સૂરજને ઈષ્ટદેવ માને છે. પાંચાળમાં સૂરજદેવળની સ્થાપના થયા પછી તેમના સમર્થ સંતોમાં આપા જાદર ભગત થઈ ગયા તેમના શિષ્ય દાના ભગત હતા. ચલાળામાં ઈ. સ. ૧૭૮૪ થી ૧૮૭૮ના સમય કાળમાં દાના ભગતે આશ્રમ સ્થાપેલ. ગાયોની સેવા કરતા અને આપદકાળે આશ્રમમાં અભ્યાગતોને તે આશરો આપતા.
ઇષ્ટદેવના ધ્યાનમાં મગ્ન રહેતા આપા દાના પાસે એક દિ‘ પુત્ર ગીગાને લઈ માતા લાખુ આ આશ્રમમાં આવ્યા, તે પુત્ર સાથે જગ્યામાં રહી સેવાનું કામ કરતા હતા. એક સમયે બાળક ગીગાના ભવિષ્યને જોઈ દાના મહારાજે માતા લાખુને કહ્યું કે તારો બાળપુત્ર પ્રગટ પીર થશે અને લોકોમાં પૂજાશે.
ગીગાની કિશોરવયમાં માતા લાખુનો સ્વર્ગવાસ થયો. માતાનું એક મોહબંધન હતું તે પણ ગયું. હવે ભલી જગ્યા અને ભલા આપા દાના, આશ્રમની ગાયોની સેવા કરતા, છાણાનાં સુંડલા ઉપાડતા અને સતત ઈશ્વરનું રટણ કરતાં ગીગા ઉપર આપા દાના એક દિવસ પ્રસન્ન થયા. ગીગાને માથે પંજો મારી પટ્ટ શિષ્ય બનાવ્યા. તે ગીગા ભગત આજીવન ગૌસેવા સંત સેવા કરી ગીગેવ પીર કહેવાયા.
પટ્ટ શિષ્ય બનાવ્યા પછી દાના મહારાજે આશિષ આપી અને આશ્રમની જગ્યામાંથી જુદા કરી ગીગાને આજ્ઞા આપી કે જે જગ્યાએ ચુલાના અગ્નિમાંથી લોબાનની ભભક ઉઠે ત્યાં ગાદીની સ્થાપના કરજે.
આપા દાનાએ આશ્રમની અડધી ગાયો આપી તે ગાયો સાથે ચલાળાની ફુલવાડીમાં થોડા સમય રહી ગીગા ભગતે ગામ છોડ્યું.
ઘણા ગામોમાં પરિભ્રમણ કરતા કરતા ગીરમાં આંબાઆરે આવ્યા. જ્યાં આંબાજર નદીના નીર વહેતા હતા. ચોગદરમ ગીરીમાળાઓમાં સાવજોના વાસ વચ્ચે મોરલાના ગહેકાટ થતા હતા. કુદરતના ખોળે અખુટ પાણી અને લીલીકુંજ વનરાઈ જોઈ; આપા ગીગાનું મન પ્રસન્ન થઈ ગયું. ગાયોને નીરાંતવા ચરવા મુકી ચુલાનો અગ્નિ ચેતાવ્યો, તેમાં લોબાનની ભભક ઉઠતા ગુરૂની – આજ્ઞાની યાદ આવી‘ ને આપાગીગાનો આત્મા રાજી થયો. દાના ગુરૂની આજ્ઞાએ આ ધરતીને માનો ખોળો ગણી આંબાજર નદીને કાંઠે ગીગા ભગતે ઝુંપડી બાંધી. અહીં વિક્રમ સંવત ૧૮૬૫માં ગાદીની સ્થાપના કરી ધરમની ધજા ફરકાવી. આ સ્થાન સતાધારના નામે પ્રખ્યાત બન્યું.
આપા ગીગાએ શરૂ કરેલ અન્નક્ષેત્ર અને અભ્યાગતોનો આદર સત્કાર આજે પણ ગીગેવપીરની આ સંસ્થા સતાધારને આંગણે થાય છે. વિક્રમ સંવત ૧૯૨૬માં આપા ગીગાએ સમાધ લીધી છે. આ સમાધી સ્થાનકે માનતા પુરી કરવા અને ગાદીના દર્શન કરવા અસંખ્ય ભાવિકો શ્રદ્ધાથી અહીં આવે છે. આ સંસ્થાના અન્નક્ષેત્રમાં ભોજન પ્રસાદ લ્યે છે. સતાધારનાં આ સમાધી મંદિરે આરતી દર્શન સમયે શ્રદ્ધાળુ ભાવિકોની ભીડ થાય છે.
આપા ગીગાના અનુકરણે કરમણ નામના ભક્ત થયા. તેમણે વિક્રમ સંવત ૧૯૩૩માં આપા ગીગાની સમાધી ઉપર દેવળ બનાવ્યું. તેઓ મહા સમર્થ હતા, કહેવત છે કે કરમણ ‘ત્રુઠ્યા આપે દિકરા, રૂઠ્યા ખોવે રાજ‘ આ સમર્થ સંતોની પરંપરાએ રામ ભગત અને હરિ ભગત થયા. ત્યાર પછી લક્ષ્મણ ભગત જે ૩૨ વર્ષ મહંત રહ્યાં, અને જગ્યાને આબાદ કરી તેમના પછી શામજી બાપુ થયા. તેઓ ૩૧ વર્ષ મહંત પદે રહ્યા. તેમના સમય કાળમાં સતાધાર ખૂબજ પ્રસિદ્ધ થયું.
આ બધા સંતોની સમાધીઓ આપા ગીગાના મુખ્ય સમાધી મંદિર પાસે ઓટા ઉપર છે. સામેજ કોઠારમાં પ્રાચીન ઘડાઈના નમુનારૂપ વાસણો જોવા જેવા છે. સતાધારની જગ્યા પાસે વહેતી આંબાજર નદીના ઉપર સુંદર લક્ષ્મણ ઘાટ, બગીચો તથા કુંડ છે. આંબાઆરા પાસે ગૌમુખમાંથી શિવલીંગ ઉપર પાણીનો પ્રવાહ વહે છે. સતાધારથી કનકાઈ, બાણેજ અને તુલસીશ્યામ જવાય છે.
સોરઠ ધરા સોહમણી, આંબાજરના નીર;
ધજા ફરકે ધરમની, પ્રગટ ગીગેવ પીર.
